افزایش ۶۰ درصدی هزینه تبلیغات شرکت‌های بیمه در سالی که گذشت

علی رمضانیان / تبلیغات و بازاریابی برای هر صنعت امری پذیرفته و حتی در برخی موارد ضروری است و شرکت‌ها بر اساس ظرفیت و حجم فعالیت خود تلاش می‌کنند در این بخش هزینه کنند. صنعت بیمه نیز برای ارتقا سطح فروش، جذب مشتریان جدید و همچنین نگهداری مشتریان قدیمی، در بخش تبلیغات و بازاریابی، هزینه‌هایی را پرداخت می‌کند و این حق برای شرکت‌های بیمه نیز محفوظ است که در این حوزه تلاش و هزینه پرداخت کنند. بر همین اساس، هزینه تبلیغات شرکت های بیمه در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده است.

اما سوال اساسی که این گزارش در پی پاسخ به آن است اینکه آیا این هزینه تبلیغات توانست تاثیر به‌سزایی بر عملکرد شرکت‌های بیمه داشته باشد؟

توازنی که در کار نیست

بر اساس گزارش‌های رسمی موجود در سال ۱۴۰۰ شرکت‌های بیمه ۱۱۵۰ میلیارد ریال حق بیمه تولید کردند و در مقابل آن ۶۵۰ هزار میلیارد ریال پرداخت خسارت داشتند. در واقع ۵۰۰ هزار میلیارد ریال رقم ناخالص بیمه تولیدی است که باید هزینه‌ها و درآمدهای دیگر را نیز منظور کرد. در مجموع در اسفند ۱۴۰۰ شرکت‌های بیمه خصوصی حدود ۹۰ هزار میلیارد ریال سود خالص محقق کردند، یعنی سود خالصی که در حساب شرکت‌ها انباشته یا بین سهامداران تقسیم می‌شود در نهایت مبلغ ۹۰ هزار میلیارد ریال بود.

مسئله مهم، موضوع تناسب رشد حق بیمه با هزینه‌کرد است. در سال ۱۳۹۸ معادل  ۳۵ درصد، سال ۱۳۹۹ معادل ۳۴  درصد، سال ۱۴۰۰ معادل ۴۰ درصد و در سال ۱۴۰۱ معادل ۵۰ درصد رشد را در حق بیمه تولیدی شاهد بودیم. حال آنکه در سال ۱۳۹۸ در بخش تبلیغات رشدی ۶۰ درصد، سال ۱۳۹۹ رشدی ۶۵ درصد، سال ۱۴۰۰ رشدی ۵۷ درصد و در سال جاری حدود ۶۰ درصدی را در بخش تبلیغات شاهد بودیم و شاید بتوان گفت که این وضعیت، نشان‌دهنده عدم تناسبی واضح است.

حال برای روشن‌تر شدن ماهیت رشد حق بیمه تولیدی باید نرخ تورم و افزایش حق بیمه ها بر اساس تورم را نیز لحاظ کرد.

در واقع، در سال‌های اخیر حدود ۴۰ درصد افزایش نرخ تورم داشتیم و در ماه‌های اخیر نیز طبق داده های مرکز آمار، نرخ تورم حدود ۵۰ درصدی است. در حقیقت رشد حق بیمه بر اساس نرخ تورم است و چندان ربطی به هزینه بابت تبلیغات این شرکت‌ها ندارد.

بیش از ۴ هزار میلیارد ریال؛ هزینه تبلیغ در صنعت بیمه

شرکت‌های بیمه در سال ۹۸  تنها ۱۳۰۰ میلیارد ریال صرف تبلیغات کردند. در سال ۱۳۹۹ این هزینه‌کرد به مبلغ حدودی ۲۱۹۲ میلیارد ریال و در اسفند ۱۴۰۰ این هزینه‌کرد به ۳۴۱۶ میلیارد ریال رسید. در سال جاری نیز این رقم افزایشی بوده و بر اساس برخی از پیش‌بینی‌ها تا ۶۰ درصد رشد خواهد داشت. بر اساس پیش‌بینی‌های بسیار محافظه‌کارانه شرکت‌های بیمه و با توجه به در دست نبودن اطلاعات بسیاری از شرکتها، با تخمین هزینه تبلیغاتی شرکت‌ها به ۴۲۶۶ میلیارد ریال خواهد رسید. در حقیقت، این هزینه‌ها طیف وسیعی از روش‌ها از جمله آگهی تلویزیونی، بیلبورد‌های میدانی و چاپ بروشور، گزارش‌اگهی و غیره را در برمی‌گیرد.

رقم‌های نامتعارف تبلیغات بیمه‌گران

بر اساس داده‌های ۲۰ شرکت بیمه‌گر خصوصی، به غیر از بیمه ایران، هزینه‌کرد شرکت‌های بیمه‌گر بر اساس میزان شناخت و معروف بودن، نیست. طبیعتاً شرکت‌های کوچک‌تر برای شناخته شدن مجاب هستند که هزینه بیشتری صرف تبلیغات کنند، اما شرکت‌های بزرگ نیز هزینه بالایی دارند. در حقیقت شرکت‌ها هر چقدر کوچک‌تر و گمنام‌تر، هزینه بیشتری را برای تبلیغات صرف کردند. شرکت بزرگی مانند بیمه آسیا که بزرگترین شرکت بیمه خصوصی ایران است، مبلغ ۲۱۷ میلیارد ریال در سال گذشته در بخش تبلیغات هزینه کرده و پیش‌بینی می‌شود که امسال نیز ۲۳۸ میلیارد ریال هزینه تبلیغات کند. بیمه حافظ کمترین میزان هزینه‌کرد را در این حوزه دارد.

در آذر ۱۴۰۱ همه شرکت‌ها صورت‌های مالی خود را منتشر نکردند اما در این بین ۱۱ شرکتی که صورت‌های مالی دادند وضعیت هزینه‌کرد خود را در بخش تبلیغات مشخص کردند. بیمه دانا امسال نیز دارای هزینه بالای تبلیغات و بازاریابی است. شرکت بیمه کوثر در سال‌های اخیر بالاترین میزان هزینه را در بخش تبلیغات و بازار یابی پرداخت کرده که تقریبا غیر معمول به نظر می رسد و در بین شرکت های بیمه رقم نامتعارفی است. بیمه میهن هزینه خود را در این بخش اصلاح کرده است.

بیمه سینا، سرمد، میهن و رازی از جمله شرکت‌های بیمه گری هستند که بعضاً دارای مشکلات مالی بالایی هستند. بیمه رازی هزینه‌کرد خود را در حوزه تبلیغات منتشر نکرده است اما بر اساس گزارش‌های مالی منتشره شرکت بیمه سینا، سرمد و میهن مشخص شده که با وجود داشتن زیان خالص هزینه تبلیغات و آگهی بالایی داشته‌اند.